Tелефондаги суҳбат

(A Telephone Talk)

Ўйинмақсади:

Present Continuous замонини ва уй ишларини тасвирловчи лексикани мустаҳкамлаш ва сонларни такрорлаш.

Ўйиннинг бориши:

Болалар қоғоз варақларда ўз телефон рақамларини ёзишади. Ўқитувчи варақларни йиғиб олади, уларни аралаштиради ва болаларга қайтариб тарқатади (ҳеч кимга ўзининг варағи қайтиб тушмаслиги лозим). Ўйинни ўқитувчи бошлайди. У варағида ёзилган рақамни ўқийди. Телефон рақами айтилган ўқувчи жавоб беради.

Ўқитувчи: Two-four-nine-three-one-oh-five.

Ўқувчи1: Hello!

Ўқитувчи: Hello! Nigora (is) speaking. Can I speak to Sobir?

Ўқувчи 1: It’s me. How are you Nigora?

Ўқитувчи: I’m fine, thanks. And you?

Ўқувчи 1: I’m fine too. Thank you.

Ўқитувчи: Sobir, let’s go for a walk!

Ўқувчи 1: I’m sorry but I can’t. I’m busy.

Ўқитувчи: What are you doing?

Ўқувчи 1:I’m cooking a dinner!

Ўқитувчи: That’s a pity! Bye!

Ўқувчи 1:Bye!

Сўнг биринчи ўқувчи қўлидаги варақда ёзилган телефон рақамга “қўнғироқ” қилади ва ҳ.к. Болалар иложи борича кўпроқ иш ҳаракатларни айтишлари учун уларга такрорламаслик шартини қўйиш керак.

Ажратилган вақт: 8-10 дақ.

Мақсад: “Countries and Customs” мавзусида ўтилган материални умумлаштириш; лексик малакаларни фаоллаштириш, монологик нутқ ва тингаб тушуниш кўникмаларни машқ қилиш.

Жиҳозлар: копток; байроқлар; шаҳар номлари ёзилган карточкалар; дунё шаҳарлари диққатга сазовор жойлари тасвирлари туширилган расмлар.

Тадбирнингбориши

I. Ташкилийқисм

— Good morning, children! How are you? Today we shall sing songs and recite poems, ask and answer the questions, describe the pictures and play games on the topic «So Many Countries, So Many Customs».

• english
• chet tili
• ochiq dars
• ingliz tili

 

Ўйин мақсади:

Present Continuous ни машқ қилиш. Уй ишларини тасвирловчи сўзлар билан ўқувчиларни таништириш ва уларни машқ қилиш. I am tired. I am busy сўз бирикмаларини машқ қилиш.

Ўйиннинг бориши:

Ўқитувчи она ролини ижро этади.

Ўқитувчи: Dear daughter/son, I’m very tired. Help me to lay the table, please!

Ўқувчи1: Oh, Mummy, I can’t help you to lay the table. I’m very busy!

Ўқитувчи: What are you doing?

Ўқувчи1: I’m watching TV!

Ўқитувчи (бошқа ўқувчига): Dear daughter/son, I am very tired. Help me to cook dinner, please!

Ўқувчи 2: I can’t help you to cook dinner. I’m very busy.

Ўқитувчи: What are you doing?

Ўқувчи2: I’m reading a book! ва ҳ.к.

Ўқитувчининг илтимослари вариантлари: Help me to sweep the floor, to wash the dishes, to water the flowers, to wash the floor, to dust the furniture, to feed the cat.

Болалар банд бўлган ишлар вариантлари: I’m listening to music, playing computer games, playing with toys, drawing, painting, doing a puzzle.

Ўқитувчи илтимослари тугагандан сўнг, ўқувчиларга бараварига айтади:

Ўқитувчи: It’s evening now. You are tired. Ask me to help you to tidy up your room.

Барча ўқувчилар бараварига: Dear Mummy, we are very tired. Help us to tidy up our room, please!

Ўқитувчи: I can’t help you to tidy up your room. I’m very tired.

Ўқувчилар: What are you doing?

Ўқитувчи: I’m having a rest. I’m watching TV, listening to music, reading a book and playing computer games!

Ажратилган вақт: 5-7дақ.

 

Мақсад: “Табиат” ва “Йил фасллари” мавзуси бўйича лексик материални машқ қилиш, монологик нутқни тинглаб тушуниш малакаларини ривожлантириш, фонетик ва грамматик кўникмаларни мустаҳкамлаш.

Жиҳозлар: “Табиат” ва “Йил фасллари” мавзусига оид расмлар, барглар кўринишидаги жетонлар, “Йилнинг севимли фасли” мавзусидаги ҳикояга оид расмлар.

-        Good morning, my dear boys and girls!

-        Today we shall have a competition on the topics «Nature» and «Seasons». You will play games, sing songs and recite poems. If you do my task well, you will get a «Leaf.

Ўқитувчи ўқувчилар билан саломлашади ва “Табиат” ҳамда “Йил фасллари” мавзусида викторина ўтказилишини маълум қилади. Топшириқларни муваффақиятли бажарган ўқувчилар барг кўринишидаги жетонларга эга бўлади. Энг кўп жетонни қўлга киритган ўқувчи викторинада ғалаба қозонади.

• lesson
• english
• quiz
• ict
• seminar

Мақсад:  “Инглиз тили феъллари замонлари” мавзусида ўтилган материалларни умумлаштириш, (ҳозирги тугалланган замон, ўтган ноаниқ замон); грамматик малакаларни мустаҳкамлаш, монологик ва диалогик нутқни ривожлантириш.

Керакли жиҳозлар: копток, иккала гуруҳ учун грамматик топшириқлар берилган карточкалар.

Тадбирнинг бориши

I. Ташкилий қисм

— Good morning, boys and girls! Good morning now. Wake, body, wake, mind!

Work, play, seek, find,

Eat breakfast, dinner too,

Wash, brush, sing, dance, and do!

Good morning now.

— We shall play the games and do different tasks and find out who knows English grammar very well.

Ўқитувчи ўқувчилар билан саломлашади ва тадбирдан кўзланган мақсадни айтади. Ўқувчилар 2 гуруҳга бўлинади.

II. Мусобоқаларни ўтказиш

Мусобоқа1.

— Can you ask the disjunctive questions? We shall work in two teams. Ask the tag-questions to these sentences on the cards.

• lesson
• english
• ict for English teachers

Maqsad: she’rlarni ifodali o’qish ko’nikmalarini rivojlantirish, monologik nutqni o’strishi, chet tilini o’rganishga bo’lgan qiziqishni orttirish.

Kerakli jihozlar: bolalar tayyorlagan rasmlar (onalar, opa-singillar, buvilar portretlari); gullar, pufaklar, “Qaerda u?” o’yini uchun o’yinchoq hayvonlar.

(O’qituvchi bolalarni va ota-onalarini olqishlaydi va bolalarga o’tkaziladigan tadbir 8 mart – Xotin qizlar bayramiga bag’ishlanishini aytadi. O’quvchilar xonani pufaklar, gullar va rasmlar bilan bezatishadi. O’quvchilar navbat bilan she’rlar aytadi va qo’shiq kuylashadi. Uzun she’rlarni o’quvchilar 4 misradan yod olishadi. Badiiy chiqishlar ijro etilgandan keyin o’qituvchi o’quvchilar va ularning ota-onalari ishtirokida o’yinlar tashkil qiladi.)

-You have learnt some poems, Let’s listen to you. Who will start?

• lesson
• ict for English teachers

This was the title of Republican scientific-practical conference, which included the awarding ceremony of the Pedagogical Grants Program 2012 held in February 22 in the hotel «International Hotel Tashkent». The conference was organized by the Fund Forum, the Ministry of Higher and Secondary Special Education and the Ministry of Public Education of the Republic of Uzbekistan. The conference attracted over 300 participants – teachers and principals of public schools, colleges and universities, jury members and many others. The conference was held in a video format and linked all regions of Uzbekistan. The winners of the previous years grants reported on their results, the winners of 2012 presented their projects and spoke about the positive changes their projects can make in the field of education in Uzbekistan. Changes may soon touch the program itself, with suggestions for improvement which were made by Gulnara Karimova, summing up the conference. At the end of the conference author of the project awarded 48 winners with certificates and valuable prizes. I, Khikmatullo Urazabaev, also became a lucky winner of the grant and took part in the conference.

Вариант 1

Ўйин мақсади:

Инглиз тилида юз қисмлари номланишини ўрганиш ва has got нинг инкор шаклини машқ қилиш.

Ўйиннинг бориши:

Ўқитувчи доскага ўқувчилардан бирини чақиради, бошқалардан дафтарларини очишни сўрайди: Draw a face, please!

Чақирилган ўқувчи доскага юз айланасини чизади. Қолган ўқувчилар ҳудди шу расмни дафтарларига чизишади.

Ўқитувчи: Draw a nose, draw eyes, draw a mouth, draw teeth, draw eyebrows, draw hair, please! What hasn’t he got?

Ўқувчилар: He hasn’t got ears! ва ҳ.к.

Вариант 2

Ўйин мақсади:

how many сўроқ сўзини машқ қилиш.

Ўйиннинг бориши:

Ўқитувчи 1 ўқувчини доскага чақиради.

Ўқитувчи: Draw a face, please!

Қолган болаларга ўқитувчи: How many eyes has he got? саволи билан мурожаат қилади (доскага чизилган юзга ишора қилади).

Ўқувчи2: He has got three eyes!

Ўқувчи 1:Юзда учта кўз чизади. Қолган ўқувчилар ҳам шундай қилишади.

Ўқитувчи: How many noses has he got?

Ўқувчи3: He has got two noses!

Ўқувчи 1:юзда иккита бурун чизади ва ҳ.к.

Ажратилган вақт: 5-7 дақ.

Seminar training on ICT for English Teachers was held at Syrdarya In-Service Teacher Training Institute on February 15, 2013 by English teacher trainer Urazbaev H. and ICT specialist Abdurahmon Kurbanov. The main goals of holding such a seminar is to introduce English teachers of the region with up-to-date methods and approaches of ELT and teach them about opportunities that are offered by ICT in English teaching. Participants of the seminar were shown how to access to main educational sites of our country, how to open an account and share their ideas, materials and implement them in their teaching activity. Another goal of the seminar was to raise teachers awareness about the things being done in the area of English teaching and developing Information technologies in Uzbekistan. The next seminar is planned to be held at Gulistan State University. 

Participants were introduced with such educational sites as ZiyoNet.uz, uTube.uz, fikr.uz, uforum.uz, uzedu.uz and the sites of British Council dedicated to teaching English to teens, kids and adults as Britishcouncil.org, learnenglishkids.org.uk, teachingenglish.org.uk. They were also taught how to create and how to download and upload materials from these sites.  

The next series of seminar trainings will be held at Gulistan State University with graduating  students and teachers of English Language and Literature department.  

To beфеъли

1.Биз барчамиз шўхмиз (We Are All Naughty)

Ўйин мақсади:

To be феълининг керакли шакллари билан келувчи олмошларни мустаҳкамлаш. Бунда мустаҳкамланувчи лексика сифатида исталган мавзуга оид сўзлар бўлиши мумкин, масалан, ҳайвонлар, кийимлар, сабзавотлар, мевалар ёки сифатлар.

Ўйиннинг бориши:

Болалар ўқитувчи билан биргаликда айлана ҳосил қилиб туришади. Ўқитувчи ўйинни биринчи бўлиб бошлайди: I’m naughty. You are naughty (ўқувчилардан бирини кўрсатади). You are naughty (яна бошқасига) ва ҳоказо. Ўқитувчи ҳаммани алоҳида айтиб ўтганидан сўнг, дейди: You are all naughty. Сўнг барча бир бирларининг қўлларидан ушлаб, бараварига: We are all naughty!

Агар болалар уч кишидан гуруҳчаларга бўлинса, уларга both олмошидан фойдаланишни ҳам ўргатиш мумкин: You are naughty and you are naughty. You are both naughty. We are all naughty.

Ўқитувчи бошқа бирон сифатни айтади, масалан, clever: I’m clever. You are clever ва ҳ.к.

Сўнг ўқувчилар ўз сифатларини киритишади.

Ажратилган вақт: болалар иштиёқи сўнмагунча. Агар фойдаланилаётган лексика ҳайвонлар бўлса, отлар билан бир қаторда бирлик ва кўпликдаги отлар билан ноаниқ артиклларнинг ишлатилишини ҳам машқ қилиш мумкин: I’m a cat. You are a cat and you are a cat. You are both cats. We are all cats.

Кийимлардўкони-2 (A Clothes Shop-2)

Ўйин мақсади:

This, these, that, those олмошларининг кийим номлари билан ишлатилиши машқ қилиш.

Керакли жиҳозлар:

Иккитадан бир ҳил турдаги кийимлар (иккита юбка, иккита шим ва б.)

Хонани тайёрлаш:

а) агар кийим ҳақиқий бўлса, уларнинг ярми ўқитувчи олдидаги столга тахлаб қўйилади, қолган қисми ўқитувчининг орқа тарафига (масалан, стул суянчиғига) тахланади. Бунда бир ҳил турдаги кийимларнинг жуфтлари ўқитувчининг ҳар иккала тарафида бўлиши керак.

б) агар кийим қоғоздан ёки ўйинчоқ бўлса, улар доска (стенд)га магнит ёки тўғноғич билан маҳкамланади: ярми досканинг пастки қисмига половина — внизу доски (яқин), қолган қисми досканинг юқори қисмига (узоқ). Бунда бир ҳил турдаги кийимларнинг жуфтлари ўқитувчининг ҳар иккала тарафида бўлиши керак.

Ўйиннинг бориши:

Ўқитувчи — дўконда сотувчи. Болалар бирма-бир стол ёнига яқинлашиб, турган жойларидан гапирадилар.

Ўқитувчи: Good morning (afternoon, evening)! Can I help you?

Ўқувчи:Yes. Give me a skirt, please.

Ўқитувчи: This skirt (яқинида ётган ёки стенд (доска) нинг пастки қисмига маҳкамланган юбкага ишора қилади) or that skirt? (орқа тарафдаги ёки стенд (доска)нинг тепа қисмига маҳкамланган кийимга ишора қилади).

Ўқувчи:This skirt.

Ўқитувчи: Here you are.

Ўқувчи:Thank you.

Ўқитувчи: You are welcome.

Ўйин давомида сотувчи ролини ўқувчи бажаради.

Ушбу ўйиннинг яна бир вариантида кийимларнинг турли ранглисини қўллаш мумкин. Бунда сотувчи сўрайди: What colour skirt do you want?

Бу ўйинни шунингдек have got бирикмасини машқ қилиш учун қўллаш мумкин. Бунда ҳаридор қуйидагича сўрайди: Have you got skirts?, сотувчи бўлса: Yes, I have/ No, I haven’t дея жавоб беради.

Ажратилган вақт.: 5-10 дақ. (кийимлар сонига қараб).

2. Али ва унинг дўстлари

(Аli and His Friends)

Ўйин мақсади:

Ҳайвонлар номларини такрорлаш, here, there олмошларини ва Where is it? саволини қўллашни машқ қилиш.

Керакли жиҳозлар:

Ўийнчоқ ҳайвонлар.

Хонани тайёрлаш:

Болалар томонидан олиб келинган ёки хонада бор ўйинчоқларни (расмлардан ҳам фойдаланиш мумкин) бир-биридан узоқда жойлашган стол устига терилади.

Ўйиннинг бориши:

Болалар икки столдан бири олдида туришади ёки ўтиришади. Али (А.) сифатида биринчи марта ўқитувчи ўйнаши мумкин, кейин навбат болаларга берилади.

А. (бир столдан иккинчи столга югириб): Oh, children, help me, please! Where is my brown bear?

Ўқувчилар (олдидаги столга кўрсатиб): It is here!

А.: Oh, thank you, children. Oh, children, help me, please! Where is my yellow dog?

Ўқувчилар (йироқдаги столни кўрсатиб): It is there  ва ҳ.к. дейишади.  

Агар расмлардан фойдаланилса, расмларнинг бир қисмини досканинг паст қисмига маҳкамлаб ёнига here деб ёзиб қўйиш ва қолган қисмини тепага маҳкамлаб досканинг тепасига there деб ёзиб қўйиш мумкин.

Ажратилган вақт: 5 дақ.

Ҳайвонлар номлари билан ўтказиш мумкин бўлган бошқа ўйинлар китобнинг “Ранглар”, “Кийимлар ва йил фасллари”, “Мен қила оламан/олмайман”, “Менда бор/йўқ”, “Сифатлар”, “Ҳозирги оддий замон” қисмларида берилган.

4. Светофор

(Traffic Lights)

Ўйин мақсади:

Ранглар номларини такрорлаш ёки мустаҳкамлаш.

Керакли жиҳозлар:

Турли ранглардаги қоғоз парчалари (ҳар бир ранг биттадан).

Ўйиннинг бориши:

Қоғоз парчалари доскага маҳкамланади. Ўқитувчи болалар орасидан бошловчини тайинлайди. Болалар бошловчи тарафдан бир қатор бўлиб саф бўлишади. Ўқитувчи қоғоз парчасини кўрсатади ва бошловчи қоғоз рангини айтади. Агар ўқувчининг кийимида ушбу ранг бўлса, ўша ўқувчи бошловчининг нариги ён томонига ўтади. Агар ўқувчида айтилган ранг бўлмаса, у доскада ранги айтилган қоғозни олиб бошқа тарафга ўтиши мумкин. Бошловчи ҳам доскадаги қоғозни олиши мумкин. Агар бошловчи қоғозни кийимида айтилган ранг йўқ ўқувчидан олдин олса, кийимда ушбу ранг йўқ ўқувчи бошловчи бўлади. Бошловчи доскадан қоғозни унинг ранги айтилиши биланоқ олиши мумкин. Лекин у бу ишни бажаргунча айтилган ранг кийимда йўқ ўқувчилар бошқа тарафга ўтиб олишлари мумкин. Кейинчалик рангларни бошловчи танлайди ва қоғозларни кўрсатмайди, яъни ўқувчилар рангларни ёддан билишлари зарур.

Ажратилган вақт: 10 дақ.

Ўйин мақсади:

Рангларни эслаб қолиш.

Керакли жиҳозлар:

Турли ранглардаги оддий ип ғалтаклари ёки қаламлар (хар бир ранг биттадан).

Ўйиннинг бориши:

Ўқитувчи болаларга ғалтак (қалам)ларни тарқатади. Ҳар бир ўқувчида ўзининг ранги, масалан, Алида – яшил, Валида – оқ ва ҳ.к… Ўқитувчи тез ва тартибсиз равишда рангларни инглиз тилида айтади. Айтилган рангдаги ғалтак (қалам)ни ушлаб турган ўқувчи уни кўтариши керак. Агар у бундай қила олмаса ўйиндан чиқади. Шу билан бирга нотўғри рангдаги ғалтак (қалам)ни кўтарган ўқувчи ҳам ўйиндан чиқади. Ўйиндан чиққанлар ўзларидаги ғалтак (қалам)ларни ўқитувчига беришади. Қўлида ғалтак (қалам) билан қолган ўқувчи ғолиб бўлади. Сўнг яна бир бор ўйинни такрорлаш мумкин, бунда ранглар ўқувчилар ўртасида алмаштирилади, яъни Алига оқ, Валига яшил ранг ва ҳ.к..

Ажратилган вақт: 3 дақ.

2. Келинг камалак чизамиз!

(Let’s Draw a Rainbow!)

Ўйин мақсади:

Рангларни ёд олиш.

Керакли жиҳозлар:

Рангли қаламлар ва камалак тасвири туширилган расм.

Ўйиннинг бориши:

Ўйин бошида ўқитувчи камалак тасвири туширилган расмни доскага илади. Болалар стол устига 7 ҳил рангдаги қаламларни қўйишлари керак.

Ўқитувчи: This is a rainbow. I can see red colour (расмга кўрсатади, болалар бўлса, ўша рангдаги қаламни юқорига кўтаришади), orange colour, yellow colour, blue colour, dark blue colour, violet colour. The rainbow is colourful. It’s beautiful. Let’s draw a rainbow!

Энди ўқитувчи болаларга рангларни ва уларнинг тартибини эслаб қолишлари учун бир дақиқа вақт беради, сўнг доскадан расмни олиб қўяди.

Ўқитувчи: Take a red pencil and draw a red line, please. Put the pencil back ва ҳ.к.

Камалак чизиб бўлингандан сўнг ўқитувчи расмни яна доскага илади ва болалар ўзлари чизган расмларини доскадаги расм билан солиштиради.

Кейинги босқичда вазифа мураккаблашади: болалар турли рангдаги қаламлар солинган қутини стол устига қўйишади. Ўқитувчи яна бир бор рангларни расда кўрсатиб номларини айтади, болалар ўқитувчи билан биргаликда такрорлашади фақат бу сафар қаламларини кўтармаган ҳолда. Сўнг ўйин биринчи босқичдагидек давом этади. Далее — все как в первом случае.

Расмлар чизиб ва текшириб бўлингандан сўнг, ўқитувчи камалак рангларига ишора қилиб сўрайди: What colour is it? Болалар унинг саволларига жавоб беришади.

Ажратилган вақт: 7-10 дақ.

1. Кийимлар дўкони-1 (AClothesShop-1)

Ўйин мақсади:

Рангларни эслаб қолиш (кўриш аъзолари орқали).

Зарур жиҳозлар:

Иккита бир ҳил, аммо турли рангдаги кийимлар (ҳақиқий ёки ўйинчоқ), масалан кўк ва қора шим, жигарранг ва кулранг юбка ва ҳ.к.

Хонани тайёрлаш:

а) агар кийим ҳақиқий бўлса, уларнинг ярми ўқитувчининг ўнг тарафида қолган ярми ўнг тарафида жойлаштирилади, бунда бир ҳил турдаги кийимлар битта жойга жойлаштирилмаслиги зарур;

б) агар кийимлар қоғоздан ясалган ёки ўйинчоқ бўлса, улар доскага магнит билан ёки стендга тўғнағич билан қотирилади: бир қисми доска (стенд)нинг ўнг томонига қолган қисми чап томонига.

Ўйиннинг бориши:

Ўқитувчи — дўконда сотувчи. Болалар бирма бир унинг столи олдига боришади ва турган жойларидан гапиришади:

Ўқитувчи: Good morning (afternoon). Can I help you?

Ўқувчи 1:Yes, please. I want a sweater. Have you got sweaters?

Ўқитувчи: Yes, we have. What colour sweater do you want? The black or the green one?

Болалар рангларни эслаб қолганларидан сўнг, ўқитувчи қуйидаги саволда тўхтайди: What colour sweater do you want? Ўқувчи энди танланган кийимнинг рангини ўзи айтиши керак бўлади.

Ўқувчи1:The green sweater, please.

Ўқитувчи: Here you are.

Ўқувчи1:Thank you.

Ўқитувчи: You are welcome!

Стол (доска) дан иккинчи свитерни ҳам олиб қўйиш керак.  Сўнг ўйинни давом эттириш мумкин.

Ажратилган вақт: 5—7 дақ.

1. Муррей дарёси водийсида истиқомат қилувчи австралия аборигенларининг тилида 1 рақами “энеа” дейилади, 2 бўлса “петчевал” деб аталади. 5 рақамини бўлса ушбу тилда 8 ҳил йўл билан ифодалаш мумкин, масалан, “петчевал петчевал энеа”.

2. Дунёдаги энг кенг маъноли сўз “мамихлапинатана” бўлиб, бу сўз “иккала тараф ҳам қилишни истовчи, аммо қилишни ҳоҳламайдиган нарсани қилишга кимдир рози бўлишини кутиб бир бирига умид билан тикилмоқ” маъносини беради.

3. Араб тилида 28 ҳарф сўз охирида ўртасидагидан бошқача тарзда ёзилади, иврит тилида бундай ҳарфлар 5 та, грек тилида битта, бошқа европа тилларида бўлса бундай ҳарфлар мавжуд эмас.

4. «Абсурд» лотин тилидан олинган сўз бўлиб, “кардан, гарангдан” (ab surdo) деган маънони англатади.

5. Папуа Янги Гвинеяда истиқомат қилувчилар 700 га яқин тилда (бутун дунё тилларининг 15%и) сўзлашадилар. Бу тиллар орасида кўплаб махаллий диалектлар мавжуд бўлиб, улардан қишлоқларда истиқомат қилувчи аҳоли ўзаро мулоқотда фойдаланади.

7. «Эрмитаж» француз тилидан олинган бўлиб, “ёлғиз қолиш жойи” деган маънони англатади.

8. «Симпозиум» лотин тилидан олинган бўлиб, “катта зиёфат, базм” деган маънони англатади.

9. Ҳозирги даврга қадар сақланиб қолган энг қадимги ҳарф – O ҳарфидир.

• тиллар
• она тили
• дунё
• миллат